OSI(OPEN SYSTEMS INTERCONNECTION)

Last update: 10/31/2012 4:14:00 AM

Yazan:Fatih KABAKCI

OSI(Open System Interconnection,Açık Sistemler Arabağlantısı) farklı türden bilgisayarların fiziksel bir ortam üzerinden birbirleri ile haberleşebilmeleri için tanımlanan katmanlı(layered) bir başvuru modelidir(reference model).OSI Açık Sistemlerin birbirleri ile haberleşmeleri için uyması gereken bir model olarak geliştirilmiştir.OSI,ISO(International Organization For Standarts) tarafından OSI framework mimarisini geliştirmek amacıyla başlatılan bir standarttır.Bu standart ITU-T'nin X.200 standartlarında tanımlanmıştır.OSI bir network mimarisi değildir.Sadece bir network mimarisinin katmanlı yapısı olarak bir parçasıdır.

OSI başvuru modeli 7 adet katmandan oluşmaktadır ve her bir katman tasarlanırken birbirinden bağımsız olarak tasarlanmıştır.OSI katmanları mümkün mertebe de bir çok görevi kendi başına yapacak sayıda çok katman,bu görevleri yerine getirecek maksimum sayıda az katman ilkesi ile oluşturulmuştur.Açık sistemlerin birbirleri ile haberleşebilmeleri için oluşturulan OSI Physical(Fiziksel),Data Link(Veri Bağı),Network(Ağ),Transport(Ulaşım),Presentation(Sunum),Session(Oturum) ve Application(Uygulama) olmak üzere 7 katmana sahiptir ve her bir katmanın görevi aşağıda açıklanmaktadır.

Physical Layer

Physical Layer(Fiziksel Katman) hardware(donanım) bağlantılarının kurulması,çözülmesi ve iletişim sırasında sağlıklı olarak kullanılması gibi konuları içermektedir.OSI'nin 1.katmanı olan physical layer,bir takım hardware bileşenlerinin doğru olarak bağlanmasının denetimi,bağlantıların kaç uçlu bağlayıcılar ile yapılacağı ve bu uçlardan hangilerinin hangi işlemler de kullanılacağı gibi görevlere sahiptir.

Physical layer ayrıca taraflar arasında yapılacak iletişimin türünü de belirler.

Simplex,iletişimin tek yönlü yapıldığı türdür.Örneğin;Bebek cihazları.
Half Duplex,iletişimin aynı anda tek yönde yapıldığı türdür.Örneğin;Polis telsizleri.
Full Duplex,ietişimin aynı anda çift yönde yapılabildiği türdür.Örneğin;Telefonlar

Data Link Layer

Data Link Layer(Veri Bağı Katmanı),veri bağlantılarının yönetimini yürütür.OSI'nin 2.katmanı olan data link layer,adressing,error control,flow control,framing ve synchronization gibi görevleri gerçekleştirir.Bu görevlerin her biri aşağıda açıklanmaktadır.

Adressing,veriyi adresleme görevidir.Alıcıya gönderilecek veri için DLCI(Data Link Connection Identifier) belirlenir.DLCI bilgisi,verinin hangi servis erişim noktasına(SAPI,Service Access Point Identifier) ve hangi uç birime(TEI,Terminal Endpoint Identifier) gideceği bilgilerini içerir.
Error Control,verinin doğru bir şekilde iletildiğinin anlaşılması adına veriye eklenen kontrol bilgilerinin veriye dahil edilme görevidir.Humming code,parity code,CRC(Cyclic Redundancy Check) gibi kodlama teknikleri ile verinin hata kontrolü sağlanır.
Flow Control,verici ile alıcı arasındaki veri gönderme-alma hızının belirli bir eşik seviyeye getirilme işlemidir.Vericinin veriyi gönderme hızı,alıcının alma hızını geçmemelidir.
```
VG <= VA
```
Framing,ağ katmanından gelen veriye link header'inin eklenme işlemidir.Senkronizasyon için yarar sağlar.
Synchronization,gönderici ile alıcı arasındaki bilgisayarların saat frekansını senkron tutma işlemidir.

Link katmanı daha çok verinin doğru bir şekilde alıcıya ulaşmasından sorumlu bir katmandır.

Network Layer

Network Layer(Ağ Katmanı),network bağlantılarının yönetiminden sorumlu katmandır.OSI'nin 3.katmanı olan network layer,charging(ücretlendirme),multiplexing(çoğullama) gibi görevleri üstlenir.Ağ'ın Devre anahtarlamalı(Circuit Switching) ya da Paket anahtarlamalı(Packet Switching) oluşuna göre de,timing ve counting işlemlerini yürütür.Bu görevlerin her biri aşağıda açıklanmaktadır.

Charging,ağın türüne göre gönderilen paketlerin sayılması(counting) veya bağlantı sürelerinin hesaplanması(timing) işlemlerinin ücretlendirilmesidir.
Multiplexing,bir iletim ortamı üzerinden aynı anda bir den fazla iletişim sağlanabilmesi işlemidir.
Routing,paket anahtarmalı bir ağda paketlerin doğru noktalara yönlendirilmesini sağlayan işlemdir.
Congestion Control,ağ'ın taşıyabileceği veri miktarının aşılması durumunda ortaya çıkan network tıkanıklığı probleminin denetlenme işlemidir.

Transport Layer

Transport Layer(Ulaşım Katmanı),source ve destination arasındaki iletişimi en verimli şekilde yöneten OSI 4.katmanıdır.Flow control,multiplexing,sequence control,segmentation ve reassembly gibi görevleri üstlenir.Aşağıda her bir görev açıklanmaktadır.

Flow Control,alıcı ve verici arasındaki clock pulse ayarlama işlemidir.
Multiplexing,iletişim ortamının bir den fazla kullanıcıya paylaştırılması işlemidir.
Sequence Control,gönderilen her bir frame'e sıra numaları verilme işlemidir.
Segmentation ve Reassembly,paketlerin parçalara ayrılması ve birleştirilmesi işlemleridir.
Error Control,taşınacak verinin hata denetim işlemidir.

Transport layer,güvenilir(reliable) bir data taşıma hizmeti sağlamalıdır.

Session Layer

Session Layer(Oturum Katmanı),session bağlantılarını yöneten katmandır.OSI'nin 5.katmanı olan session layer,opening/closing session(oturum açma/kapama),bağlantı kurtarma(recover) gibi işlemleri gerçekleştirir.Aşağıda her bir görev açıklanmıştır.

Opening/Closing Session,mevcut oturumların açılması ve sonlandırılması işlemleridir.
Recover,kesilen bağlantıların onarılması işlemidir.

Session layer,sunum katmanına bir oturum bilgisi sağlar.

Presentation Layer

Presentation Layer(Sunum Katmanı),verinin özelliklerini ve formatını ayarlayan OSI 6.katmanıdır.Coding(kodlama),data compression/decompression(veri sıkıştırma/açma),data encryption/decryption(veri şifreleme/çözümleme) ve data format'ını ayarlama gibi görevleri üstlenir.Aşağıda her bir görev açıklanmıştır.

Data Compression/Decompression,verinin boyutunu küçültmek ve eski haline getirmek için yapılan sıkıştırma ve açma işlemleridir.
Data Encryption/Decryption,güvenlik adına verinin şifrelenmesi ve çözümlenmesi işlemleridir.
Coding,veri formatını ayarlama işlemidir.Data Syntax'ı bu katmanda belirlenir.

Presentation layer,verinin uygulama katmanına sunuş biçimi gerçekleştirir.Veri uygulama katmanının çözümleyeceği bir hale getirilir.

Application Layer

Application Layer(Uygulama Katmanı),verilerin ağa aktarılmasını sağlayan programların yönetiminden sorumlu olan OSI 7.katmanıdır.Endpoint kullanıcılarının birbirleri ile haberleşmek için kullandıkları yazılım katmanıdır.Gönderici bir veri göndereceği zaman ilk olarak bu katmanı kullanır.

OSI Katmanlarının ilk üçü genel olarak hardware katmanları olarak anılırken,4-7.katmanlar ise software katmanları olarak anılmaktadır.

OSI açık sistemler arasındaki iletişimi nasıl olacağını belirleyen katmanlı yapının kendisidir.Bir network mimarisi olmayan OSI,ISO tarafından tanımlanmış standart bir başvuru modelidir.

İlişkili Bağlantılar:

OSI Reference Model Project
OSI Reference Model Simulation

There has been no comment yet

Name:

Question/Comment